Almanya'ya Kuzey Akım baskısı artıyor

Rus doğal gazını Baltık Denizi üzerinden Almanya'ya taşıması planlanan Kuzey Akım 2 boru çizgisi projesi, Rusya ile Batı ortasında Ukrayna yüzünden yaşanan tansiyon nedeniyle tekrar gündemde. ABD'de Donald Trump idaresinin ağır baskılarına karşın projeden vazgeçmeyen Almanya, mevcut Ukrayna tansiyonu nedeniyle bu sefer hem Joe Biden idaresinin hem de AB'nin artan baskısıyla karşı karşıya.

Son olarak AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, Kuzey Akım 2'nin hayata geçirilmesini zora sokacak açıklamalarda bulundu. Almanya'nın eski savunma bakanı olan von der Leyen, Avrupa'nın ithal ettiği doğal gazın yüzde 40'ının Rus gazı olduğuna dikkat çekerek, Avrupa'nın şimdiden büyük bir şantaj tehlikesi altında olduğunu söyledi. Kuzey Akım 2'nin hayata geçmesinin Ukrayna'ya transit ülke olarak gereksinim kalmadığı manasına geleceğini belirten von der Leyen, "Bunun sonucu olarak, yalnızca Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 üzerinden Rus doğal gazına güçlü bir odaklanma ve bağımlılık olacaktır" dedi.

"Onay süreci" vurgusu

AB Kurulu Lideri, Kuzey Akım 2'nin onay sürecinin çok açık ve net olduğunu da kelamlarına ekleyerek, Almanya'da düzenleyici kurum olan Federal Şebeke Ajansı'nın AB Kurulu'nun sorularını yanıtlaması gerekeceğini belirtti ve bu cevapları titizlikle değerlendirecekleri iletisi verdi.

AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen

Avrupa'nın Rusya'ya alternatif güç arayışlarını hızlandırdığını ve bu kışı Rus gazı olmadan geçirebilecek durumda olduklarını kaydeden von der Leyen, uzun vadede ise Rus gazına bağımlılığı azaltarak yeşil hidrojen ve yenilenebilir güç üretimine yönelme stratejisi izleyeceklerini vurguladı.

Dört yıllık gecikme

Kuzey Akım 2'nin inşasına 2018 yılı Mayıs ayında başlanmış, ABD'nin muhalefeti ve yaptırım tehditleri nedeniyle boru sınırı gecikmeli olarak geçen yıl Eylül ayında tamamlanabilmişti. Başlangıçta çizginin 2019 yılında kullanıma açılması planlanıyordu.

Kuzey Akım 2'nin faaliyete geçebilmesi için Alman düzenleyici kurumu Federal Şebeke Ajansı'nın onayı bekleniyor. Kurum onay sürecini, Alman maddeleriyle uyumlu hale getirilmesi gerekçesiyle Kasım ayında dondurmuş, Aralık ayı ortasında yaptığı açıklamada ise, boru çizgisine ruhsatla ilgili kararın 2022 yaz ayları öncesinde çıkmayacağını bildirmişti.

Rus tarafı onay sürecindeki gecikmelerden ötürü rahatsızlığını gizlememiş,Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Aralık ayı sonunda bir açıklama yaparak Kuzey Akım 2 boru çizgisinin doğalgaz ihracatına hazır olduğunu, projenin Avrupa'da rekor düzeylere ulaşan doğalgaz fiyatlarının aşağı çekilmesini sağlayacağını vurgulayarak Almanya üzerindeki baskıyı artırmıştı.

Dev projenin 2019'da tamamlanması planlanıyordu.

Almanya'nın ikilemi

Almanya'da Aralık ayında misyona gelen Toplumsal Demokrat Parti-Yeşiller-Hür Demokratlar koalisyonunun Kuzey Akım 2 projesine Merkel hükümeti kadar sıcak bakmadığı biliniyor. Yeni hükümet, yaşanan son krizde Rusya'nın Ukrayna'ya saldırması durumunda projeyi durduracağı bildirisi verdi. Lakin iktisadın muhtaçlıkları göz önünde bulundurulduğunda bu kolay bir karar değil.

Doğalgazda neredeyse büsbütün dışa bağımlı olan Almanya, doğal gaz gereksiniminin yarısından fazlasını Rusya'dan karşılıyor. Fosil yakıtlar ve nükleer güçten çıkış stratejisi izleyen Almanya, Avrupa'nın en büyük iktisadı olarak güç arzını teminata almak zorunda.

Avrupa'da en fazla doğal gaz tüketen ülke olan Almanya'nın güç muhtaçlığının 2030 yılına kadar yüzde 25 oranında artması bekleniyor. Nükleerden çıkış stratejisi çerçevesinde geçen yıl son altı nükleer santralden üçü kapatılmıştı. Geriye kalan üç santralin de yıl sonuna kadar kapatılması planlanıyor. Bu durum, güç güvenliğini Berlin açısından daha da acil bir husus haline getiriyor.

Almanya fosil yakıtlar ve nükleerden çıkış stratejisi izliyor.

Son devirde tırmanan güç fiyatları ve doğal gaz stoklarındaki süratli düşüş de Alman iktisadını güç durumda bırakıyor. Alman İktisat Bakanlığı datalarına nazaran bir yıl evvel yüzde 82 düzeylerinde olan doğal gaz stokları yüzde 35-36 düzeyine gerilemiş durumda. Alman iş dünyası da, dünyada rekabet gücünü koruyabilmek için endüstride güç fiyatlarının düşmesi gerektiği vurgusu yapıyor.

Yeni yaptırımlar kapıda mı?

Yılda 55 milyar metreküp doğal gaz taşıma kapasiteli Kuzey Akım 2, 1230 kilometreyle dünyanın en uzun denizaltı boru sınırı projesi.

2018'de Trump idaresi Kuzey Akım 2'ye yönelik yaptırımları yürürlüğe sokmuş, bunun üzerine projeye dahil olan 18 şirket, ekonomik yaptırım riski nedeniyle geri çekilmişti. Bunun üzerine Rus güç devi Gazprom 9,5 milyar euroluk projeyi tamamlama işini üstlendi.

ABD'de Biden idaresinin geçen yıl Ocak ayında vazifeye gelmesinden sonra Washington ile Berlin ortasındaki müzakereler yine ağırlaştı ve Biden idaresi Almanya ile münasebetleri düzeltme sürecinde yaptırımları kaldırdığını açıkladı. Almanya da buna karşılık, Rusya'nın enerjiyi silah olarak kullanması durumunda projeyi durduracağı teminatını verdi. Ukrayna'da sıcak çatışma riski nedeniyle Rusya'ya yeni yaptırımlar uygulanması gündemde. Kuzey Akım 2 de bu mevzuda yine birinci akla gelen seçenekler ortasında yer alıyor.

Temmuz ayında devrin Başbakanı Merkel ve ABD Lideri Biden Kuzey Akım 2'de uzlaşmaya varmıştı.

Ekonomik çıkarlar

Projeye karşı çıkanlar, Almanya ve Avrupa'nın Rusya'ya bağımlılığını artıracağı ve Rusya'nın bu bağımlılığı siyasi hareket aracı olarak kullanacağı tasasını taşıyor. Kuzey Akım 2'yi destekleyenler ise Washington'ın muhalefetinin gerisinde Avrupa'ya daha yüksek fiyatlardan kendi sıvı gazını satma hesabının bulunduğunu savunuyor, Kuzey Akım 2'nin Avrupa'ya güç arzını artırarak fiyatları düşüreceği ve güç güvenliğini güçlendireceğini vurguluyor.

Projeye ABD'nin yanı sıra Ukrayna ve Polonya da karşı çıkıyor. Şu an Avrupa'ya taşınan Rus doğal gazının büyük kısmı Ukrayna üzerinden sevk ediliyor ve Ukrayna bu nedenle Rusya'dan transit fiyatı alıyor. Ukrayna'nın rota dışında bırakılması, Kiev idaresi için kıymetli gelir kaybı manasına geliyor.Transit ülke olarak pastada kendisine düşen hissesi artırmak isteyen Polonya da Avrupa'da Kuzey Akım'a en sert muhalefeti gösteren ülkeler ortasında.

DW,rtr/BK,JD

© Deutsche Welle Türkçe